Ψύλλοι

Oι ψύλλοι είναι μικρά, άπτερα αρθρόποδα έντομα, καφέ ή κοκκινωπού χρώματος, με επίπεδο σώμα, που τρέφονται με αίμα από πτηνά και θηλαστικά (σκύλους, γάτες, τρωκτικά), συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Κοινό χαρακτηριστικό των ψύλλων είναι ότι μπορούν να πραγματοποιήσουν μεγάλα άλματα αναλογικά με το μέγεθός τους, έως και 20 εκ. καθέτως ή έως και 40 εκ. οριζοντίως. Παρόλα αυτά οι ψύλλοι συνήθως δεν ταξιδεύουν μόνοι τους μακρινές αποστάσεις, αλλά προτιμούν να περιμένουν και πηδούν σε διερχόμενο ζώο, στο οποίο παραμένουν μέχρι να απομακρυνθούν. Χωρίς ξενιστή, οι ενήλικες ψύλλοι ζουν μόνο λίγες ημέρες έως 2 εβδομάδες.

Το τσίμπημα του ψύλλου στον άνθρωπο προκαλεί τοπικό ερεθισμό και συνήθως κνησμό, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις εντοπίζεται στα κάτω άκρα. Συχνά τα τσιμπήματα είναι σε ομάδες ή σε γραμμές. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί τοπική αλλεργική αντίδραση (αλλεργική δερματίτιδα) ή δευτερογενής επιμόλυνση. Η τοπική αντίδραση του δέρματος μπορεί να εμφανισθεί μέσα σε λεπτά ή μπορεί να καθυστερήσει για ώρες ή ακόμη και ημέρες.

Συγκεκριμένα είδη ψύλλων μπορούν να μεταδώσουν στον άνθρωπο ασθένειες, όπως o ενδημικός τύφος και η πανώλη (με ξενιστές τρωκτικά). Περιστατικά ενδημικού τύφου αναφέρονται και στην Ελλάδα, ενώ πανώλη δεν έχει καταγραφεί στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες (εδώ και πάνω από μισό αιώνα).

Η πιο σημαντική αρχή για την καταπολέμηση των ψύλλων είναι ότι πρέπει να γίνεται την ίδια στιγμή τόσο στους ξενιστές (ζώα) όσο και στον περιβάλλοντα χώρο, εντός της οικίας ή και σε εξωτερικούς χώρους.

Ο έλεγχος των ψύλλων αποτελεί γενικά δύσκολη εργασία και απαιτεί διαφορετική τακτική σε κάθε περίπτωση. Στο οικιακό περιβάλλον μπορεί να καταπολεμηθούν με χρήση υπολειμματικών εντομοκτόνων σε συνδυασμό με ρυθμιστή ανάπτυξης για την καταστροφή των προνυμφών. Συνήθως χρειάζεται και επαναληπτική εφαρμογή για την πλήρη εξολόθρευσή τους.